စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္ေအာင္ ပညာေရးစံနစ္ကို ဘယ္လိုေျပာင္းၾကမလဲ

မွတ္မိလား။ Puzzle ေတြကိုစီတဲ့အခါ အနားသတ္ေတြကေန စစီၾကရတယ္။ ဒီေတာ့မွ ပံုေပၚျပီး စီလို႔လြယ္လာတယ္။

သူတို႕ မူၾကိဳေက်ာင္းသားကို စဥ္းစားတတ္ေအာင္ ဘယ္လို က်င့္ေပးသလဲ။

+++++++++++

သားငယ္တို႔ ေက်ာင္းဖြင့္ေတာ့(back to school night) မွာ အတန္းအလိုက္ မိဘနဲ႔ ဆရာေတြ ေတြ႕ၾကရပါတယ္။ ဆရာမကေနျပီးေတာ့ ဒီႏွစ္ သူ႕အတန္းက ကေလးေတြကို ဘာဘာသာရပ္ေတြသင္မယ္။ အမွတ္ေပးပံုစနစ္၊ စည္းကမ္းေတြ၊ ကေလးေတြလုပ္ရမဲ့ ပေရာဂ်က္ေတြ၊ field trip ေတြ၊ လိုအပ္တဲ့ အေထာက္အကူပစၥည္းေတြ၊ ေငြအင္အား၊ လူအင္အားေတြ ရွင္းျပပါတယ္။ မိဘေတြဘက္က ျဖည့္ဆည္းေပးရမဲ့အပိုင္းေတြကို ေမးျမန္းေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ အဂၤလိပ္စာသင္လိုသူ မိဘမ်ားအတြက္လည္း အခမဲ့သင္တန္းေတြ ရွိတဲ့အေၾကာင္းသတင္းေပးပါတယ္။ စာသင္ႏွစ္ တႏွစ္လံုးအတြက္ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာ လုပ္အားေပးစါရင္း အေထာက္ကူျပဳပစၥည္းလႉဒါန္းရန္စါရင္း ျဖည့္ရပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ ေဒၚစုေျပာေျပာေနတဲ့ အခြင့္အေရးတစ္ခုတိုင္းမွာ တာဝန္တခုတြဲပါေနတယ္ ဆိုတဲ့ patten ကို သတိျပဳမိမယ္ထင္ပါတယ္။

တျခားေက်ာင္းေတြနဲ႔ မတူတဲ့ Kinder Bear (မူၾကိဳဝက္ဝံ) စာစီစာကံုးေခၚမလား report ေခၚမလား ပေရာဂ်က္တစ္ခုပါတယ္။ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ဟာ ေသာၾကာေန႔တိုင္း မူၾကိဳဝက္ဝံကို အိမ္အလည္ေခၚသြားခြင့္ျပဳမယ္။ တနလၤာေန႔က်ရင္ ျပန္ေခၚလာရမယ္။ သူနဲ႔အတူ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာ ဘာေတြလုပ္တယ္ဆိုတာ report တစ္မ်က္ႏွာေရးလာရမယ္။ အတန္းထဲမွာ ဖတ္ျပမယ္။

စာမေရးတတ္ မဖတ္တတ္ေသးတဲ့ ကေလးကို ဒီပေရာဂ်က္ကို ဘယ္လိုလုပ္ျပီး ကူေပးရမလဲေပါ့။ စာကေတာ့ လူၾကီးကေရးရမယ္။ ဒါေပမဲ့ ကေလးေျပာတာပဲေရးရမယ္။ သူ႕ကိုအင္တာဗ်ဴးျပီး ေရးေပးပါ။ မႏွစ္က လူေတြေရးထားတဲ့ နမူနာတခုကိုဖတ္ျပပါတယ္။ အရုပ္ေတြဆြဲထည့္လို႔ရတယ္။ ဓါတ္ပံုေတြကပ္ေပးလို႔ရတယ္။

သားငယ္ဟာ မူၾကိဳဝက္ဝံလက္ထဲေရာက္ျပီးကတဲက အလုပ္ရႈပ္ပါေတာ့တယ္။ သူ႕ကိုတင္ျပီး စက္ဘီးစီးထြက္တယ္။ Park ထဲသြားတယ္။ စကားေတြေျပာတယ္။ အရုပ္ေတြနဲ႔ ကစားၾကတယ္။ တီဗြီၾကည့္တယ္။ အိပ္တဲ့အခါ အက်ႌလဲေပးျပီး သူ႕နားမွာသိပ္ပါတယ္။ ေနာက္တေန႔ က်မတို႔ ေျပာင္းမဲ့အိမ္သစ္ကို သြားၾကေတာ့လည္း သူ႕ မူၾကိဳဝက္ဝံက တတြဲတြဲ ပါလ်က္ပဲ။ သူ႕အိမ္သစ္ကိုလည္း တခန္းဝင္တခန္းထြက္ ရွင္းျပေနတယ္။

မွတ္မိေသးတယ္။ က်မ၄တန္းတုန္းက ေရးတဲ့ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ စာစီစာကံုး။ က်မရဲ႕စာစီစာကုံးက ခြက္ထဲကေရနဲ႔တူပါတယ္။ သားငယ္ရဲ႕ စာစီစာကံုးက တသြင္သြင္စီးေနတဲ့ စမ္းေခ်ာင္းနဲ႔တူပါတယ္။ သူနဲ႕အတူ က်မပါ ေပ်ာ္ရႊင္ ျမဴးတူး တက္ၾကြ စူးစမ္းရွာေဖြ မွ်ေဝခံစားရပါတယ္။ ဒီ မူၾကိဳဝက္ဝံက သူတို႔ ဦးေဏွာက္ေတြ ႏွလံုးသားေတြကို အကန္႔အသတ္မထားဘဲ ဖြင့္ထုတ္ပါတယ္။ သူ ရင္ထဲက စကားလံုးေတြဟာ cat, rat …. မသင္ရဘဲနဲ႔ ထြက္လာပါတယ္။

သူတို႔မွာ က်မတို႔လို သင္ပုန္းၾကီးစာအုပ္ သူငယ္တန္းဖတ္စာ ျပဌာန္းမထားပါဘူး။ မျပဌာန္းထားတဲ့အတြက္ အာရံု၅ပါးနဲ႔ထိေတြ႕သမွ် ပတ္ဝန္းက်င္ကမာၻၾကီးဟာ သူတို႔စာအုပ္ပါပဲ။ က်မတို႔ငယ္ငယ္က ဖတ္စာအုပ္ကို အလြတ္ေရးရ က်က္ၾကရပါတယ္။ က်မတို႔ရဲ႕တာဝန္က ဒီစာေတြ ရရင္တာဝန္ေက်ျပီလို႔ ေဘာင္ခတ္ ကန္႔သတ္လိုက္သလို ျဖစ္သြားပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ မူၾကိဳေရာက္မွ သူ႕ကိုစာဖတ္ျပရမွန္းသိတာ ေနာက္က်ပါတယ္။ ဂ်ပန္မွာ မိခင္တေယာက္ဟာ သူ႕သမီးကို ၂ႏွစ္ကစျပီး စာဖတ္ျပေနျပီ။ ဂ်ပန္စာအျပင္ အဂၤလိပ္စာအုပ္ကို (အသံမွန္ေအာင္မဖတ္တတ္တဲ့အတြက္) စီဒီနဲ႔တြဲျပီး လက္ေထာက္ျပီး ဖတ္ျပပါတယ္။ ၃ေခါက္ေလာက္ဖတ္ျပီးသြားရင္ ဒီကေလးဟာ စီဒီမပါဘဲ ဒီပံုျပင္ကို ဤ သည္ ၍ မလြဲ အသံေနအသံထားနဲ႔ ဖတ္ႏိုင္သြားပါတယ္။ ေက်ာင္းမေနေသးပါဘူး။ မ်က္စိ နား ပါးစပ္ အသံုးျပဳျပီး စာဖတ္တတ္ေနတာပါ။

က်မတို႔ ခႏၶာ၅ပါးအေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္းၾကားဖူးၾကပါတယ္။ သူတို႔အျပန္အလွန္ ဘယ္လိုအလုပ္လုပ္ၾကတယ္ဆိုတာလဲ ပ႒ာန္းေတြ အဘိဓမၼာေတြမွာ ေကာင္းေကာင္းၾကီးသင္ရပါတယ္။ (က်မတို႔ရဲ႕ အားသာခ်က္။) ဒါေပမဲ့ မသံုးတတ္ပါဘူး။ သူတို႔က ဒီ ခႏၶာ၅ပါး အထက္ျမက္ဆံုးအခိ်န္ေတြမွာ သဘာဝေလာကၾကီးနဲ႔ ျငိမ္းခ်မ္းစြာေနတတ္ေအာင္ မိတ္ဆက္ေပးပါတယ္။ ၾကီးလာရင္ ဆရာဝန္လုပ္မလား၊ အင္ဂ်င္နီယာလုပ္မလားဆိုတဲ့ ပညတ္ေဘာင္ေတြနဲ႔ မခတ္ထားဘူး။

သားငယ္ မူၾကိဳတန္းမွာ သူကိုယ္တိုင္ေရးထားတဲ့ Journal ပါ။

ဘာျဖစ္လို႔ ကေလးတေယာက္ကို ဒီေလာက္ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေနရတာလဲ။

ေနာင္လာမဲ့ အႏွစ္၁၀၀မွာ လူ႕အသိုင္းအဝိုင္းမွာ ျငိမ္းခ်မ္းမႈ လံုျခံဳမႈရေစခ်င္လို႔ျဖစ္ပါတယ္။

“If you want one year of prosperity, grow grain.

If you want ten years of prosperity, grow trees.

If you want one hundred years of prosperity, grow people.” 

Chinese Proverb 

ေက်ာင္းသားေတြ စာဖတ္လာေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ၾကမလဲ

စဥ္းစားေတြးေခၚတတ္ေအာင္ ပညာေရးစံနစ္ကို ဘယ္လိုေျပာင္းၾကမလဲ

Facebook ထဲမွာ တက္လာေနတဲ့ ေမးခြန္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ က်မတို႔ တစ္သက္လံုးအေျဖရွာေနၾကရတ့ဲ ပုစာၦေတြပါ။ 

တစ္ေယာက္ကလည္း-

ျပႆနာဆိုသည္မွာ အေျဖ (Solution) ကို ပံုဖ်က္ထားျခင္းသာ ျဖစ္သည္ - တဲ့။

ဒါဆိုရင္ရွင္းေနတာပဲ။ puzzle ပဲ။ အစီအစဥ္က်ေအာင္ ျပန္စီေပးလိုက္ရံုပဲ။

+++++++++++

ပထမေမးခြန္းကို ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ေမးၾကည့္လိုက္တယ္။ နင္ဘယ္လိုလုပ္ျပီး စာအုပ္ၾကိဳက္သြားလဲ။

ဟဲ့ ငါတို႔ငယ္ငယ္က တျခား entertainment ေတြမွမရွိတာ။ စာအုပ္ပဲကိုင္ရတာေပါ့။

ဒါဆိုရင္ ဒီအေမရိကန္မွာေမြးတဲ့ နင့္ခေလးေတြေရာ စာမဖတ္ၾကဘူးလား။

ဖတ္တဲ့အေကာင္က ဖတ္တယ္။ မဖတ္တဲ့အေကာင္က မဖတ္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာျပည္က ခေလးေတြနဲ႔စာရင္ေတာ့ သူတု႔ိ စာပိုဖတ္တယ္။ စာဖတ္ႏႉန္းျမင့္တယ္။

သမီး(ဂ်ပန္မွာေမြးသူ)နဲ႔ သားၾကီး(အေမရိကန္မွာေမြးသူ)ဆိုရင္ National STAR Test မွာ advance level မွာၾကီးပဲ ေတာက္ေလွ်ာက္။ သားငယ္က ၇တန္းက်မွ advance  level ဝင္တယ္။

ဂိမ္း ကေတာ့ ၃ေယာက္စလံုး ေဆာ့သလားမေျပာနဲ႔။

ဒီေလာက္ အပမ္းေျဖစရာ အာရံုေတြမ်ားတဲ့ၾကားက သူတို႔ဘယ္လိုလုပ္ျပီး စာဖတ္ရေကာင္းမွန္းသိလဲ။

အေၾကာင္းကိုရွာေတာ့ လက္ဦးဆရာ မည္ထိုက္စြာ ပုဗၺာစရိယ မိနဲ႔ဘ ပါပဲ။ (မိဘမ်ားထံမွ ဆဲစာမ်ားကို ၾကိဳဆိုပါတယ္။)

သူတို႔ မူၾကိဳမွာ စာလံုးဝမသင္ပါဘူး။ စာအုပ္နဲ႔စာေရးတာ ဖတ္တာ မစ ေသးပါဘူး။ ဂ်ပန္မွာလဲ မသင္ဘူး။

ေရေဆးနဲ႔ ပန္းခ်ီဆြဲရတယ္။ အေရာင္ျခယ္ရတယ္။ စကၠဴေတြညွပ္ ျဖတ္ ကပ္ ေဆာ့ရတယ္။ Play doh နဲ႔ ကစားရတယ္။ ပညာရည္တိုးတက္ဖို႔ ကစားနည္း (Go Fish, Bingo,…)ေတြေဆာ့ရတယ္။

ျပီးေတာ့ ေျမနဲ႔လုပ္တဲ့ အရုပ္လုပ္ျပီး မီးဖုတ္ေပးတယ္။

 ေမြးထားတဲ့ တိရစာၦန္ေတြ ထဲက ယုန္ ၾကြက္ ငါး လိပ္ျပာမျဖစ္ေသးေသာ ပိုးတုံုးလံုး စသည္ျဖင့္ အစာေကၽြးရတယ္။ မ်ိဳးေစ့ပ်ိဳးျပီး ေရေလာင္းရတယ္။

သီခ်င္းဆိုတယ္။ ပံုနားေထာင္တယ္။

 ပံုကို နဲနဲေျပာျပီးရင္ ေမးခြန္းေမး-ေျဖလုပ္ရတယ္။ ဒီဇတ္ေကာင္က ေရွ႕မွာ ဘာလုပ္မယ္ထင္သလဲ၊ ဘာေျပာမယ္ထင္သလဲ။ ျပီးရင္ ေနာက္တစ္ခန္းနဲနဲေျပာ၊ ထပ္ေဆြးေႏြး။ မူရင္းပံုျပင္နဲ႔အတူ ၾကံၾကံဖန္ဖန္ေတြးတာေတြ ထြက္လာတယ္။ ရႈေထာင့္အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အျမင္အမ်ိဳးမ်ိဳးထြက္လာတယ္။(က်မသားငယ္ဆိုရင္ ဇဝနဥာဏ္ရႊင္လို႔ သူ႕အေျဖကို အားလံုးက ပြဲက်ၾကတယ္။)

ပန္းခ်ီဆြဲျပီးရင္ ဘာဆြဲထားတာလဲဆိုတာ သူတို႔အေတြးအေခၚကို အင္တာဗ်ဴးျပီး ေအာက္မွာ စာတမ္းထိုးေပးရတယ္။ 

သူတို႕စာမေရးတတ္ေသးပါဘူး။ မ်ဥ္းေျဖာင့္ မ်ဥ္းေကာက္ေတြ မဆြဲတတ္ေသးပါဘူး။ စုတ္တံ၊ ေရာင္စံုခေရယြန္ေတြနဲ႕ ျခစ္ခ်င္ရာျခစ္ ပံုေဖာ္ခ်င္သလို ေဖာ္ထားတဲ့ ပန္းခ်ီကားပါ။ ခဲတံ စုတ္တံ အကိုင္မွန္ေအာင္သာ လိုက္ျပင္ေပးရပါတယ္။ 

သူတို႔နာမယ္ကိုေတာ့ သူတို႔ ၾကည့္ ေရး ဆြဲရင္း ေရးတတ္ ဖတ္တတ္လာပါတယ္။ ဆရာမေရးျပတဲ့စာလံုးေတြကို ကူးေရးတတ္လာပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ ဒီအတန္းဟာ မိခင္အဂၤလိပ္ဘာသာစကားေျပာ(mother language: English) အတန္းမဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအတန္းထဲမွာ ၁၇ႏိုင္ငံကေရာက္လာတဲ့ ခေလးေတြရွိပါတယ္။ အိမ္မွာ တီဗြီၾကည့္ၾကတဲ့အတြက္ သူတို႔ အဂၤလိပ္လို ၄၀%-၂၀% ေလာက္ေတာ့ နားလည္ပါတယ္။ (သူတို႔အေမျဖစ္တဲ့ က်မလည္း ၁၀၀% နားမလည္ပါဘူး။) သူတို႔နားလည္သေလာက္ေျပာျပတဲ့ စာလံုးေတြနဲ႔ စာတမ္းထိုးရတာပါ။ ဆရာမေျပာတဲ့ ပံုျပင္ကိုလည္း အကုန္လံုး နားမလည္ၾကေသးပါဘူး။ နားလည္တဲ့ခေလးက အေမးအေျဖလုပ္ႏိုင္ေပမဲ့ လံုးဝနားမလည္လို႔ အိပ္ငိုက္ေနတဲ့ခေလးလဲရွိပါတယ္။ အနားမွာထိုင္ျပီး ႏိႉးေပးရပါတယ္။ ေမးတိုင္း ေျဖတိုင္း လက္ေထာင္ျပီး အလွည့္ေစာင့္ရပါတယ္။

activity တစ္ခုလုပ္ျပီးတိုင္း ၁၅မိနစ္နားတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ အတန္းထဲမွာရွိတဲ့ lego, puzzle, car, Barbie ….ကစားစရာေတြကို ၾကိဳက္ရာကစားႏိုင္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာဂိမ္းလဲ ကစားႏိုင္တယ္။ ကြန္ပ်ဴတာက ၂လံုးပဲရွိေတာ့ ကစားဖို႔အတြက္ sign up လုပ္ထားရတယ္။ မလုရဘူး။ အလွည့္ေစာင့္ရတယ္ဆိုတာ အဲဒီထဲက သင္သြားတယ္။ ကိုယ့္အလွည့္ျပီးရင္ ထြက္ေပးရမယ္ဆိုတာ တသက္လံုးက်င့္ျပီးသားျဖစ္သြားပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႔ ေအ ဘီ စီ ဒီ က သီခ်င္းဆိုရင္း ပန္းခ်ီဆြဲရင္း ဂိမ္းကစားရင္းနဲ႔ တတ္သြားပါတယ္။ ၾကိမ္လံုးမကိုင္ဘူး။ ေက်ာက္သင္ပုန္းကို တျဖန္းျဖန္းရိုက္ျပီး တိတ္ေအာင္မလုပ္ဘူး။ ေခါင္းေလာင္းေလးသံုးပါတယ္။

အျပင္မွာ ခႏၶာကိုယ္ဖြံ႕ျဖိဳးမႈအတြက္ စက္ဘီးစီး၊ ေဘာလံုးကန္၊ Play ground မွာ ေလွ်ာ၊ ဒန္း စီးတာေတြ လုပ္ရတဲ့အခ်ိန္ေတြလည္းရွိတယ္။

အတန္းတစ္တန္းမွာ ခေလး၁၈-၂၀ေယာက္ပဲထားပါတယ္။ ဆရာမက တစ္ေယာက္ပဲ။ ဒါေပမဲ့ ဒီပရိုဂရမ္ေတြ ေန႔တဓူဝ လုပ္ႏိုင္ဖို႔ ဆရာတစ္ေယာက္ထဲ မျဖစ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ႏွစ္စကတဲက တစ္ရက္ကို မိဘ၂ဦးက်စီ လုပ္အားေပးရတယ္။ ခေလး၆ေယာက္ကို လူၾကီးတစ္ေယာက္ႏႉန္း ဝိုင္းကူရတယ္။

သူတို႔လဲ ရန္ျဖစ္တယ္။ လုတယ္။

ဒါေပမဲ့ ေျဖရွင္းနည္း ေဖာ္ျမဴလာကို တခါထဲက်င့္ေပးသြားတယ္။

1.Stop

2.Cool off

3.Listen

4.Teach empathy: How do you feel if someone did that to you?

5.Say sorry to each other and hug each other

ဒီေျဖရွင္းနည္းကိုၾကည့္ရင္ ျဗဟၼစိုတရားေတြေတြ႕ရပါတယ္။ သူတို႔ ျဗဟၼစိုတရားဆိုတာ လံုးဝမၾကားဘူးပါဘူး။ (က်မတို႔ရဲ႕အားသာခ်က္။) 

တကယ္ေတာ့ ဘယ္အဆင့္မွာ မဆို ဒီလိုပဲေျဖရွင္းရတာပါ။ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေဒၚစုလဲ ဒီနည္းပါပဲ။ ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဦးသန္႔ေအာင္ျမင္တာလဲ ဒီနည္းပါပဲ။ က်မတို႔လက္ထဲမွာ နည္းေတြရွိျပီးသားပါ။

သူတို႔က တိရိစာၦန္ေတြ ပိုးေကာင္ေတြ သစ္ပင္ေတြနဲ႔ အေၾကာင္းအက်ိဳးဆက္ပံုေတြကို ထိၾကည့္ ကိုင္ၾကည့္ ကိုယ္တိုင္စိုက္ပ်ိဳးၾကည့္ရင္း ကမာၻ႕မိသားစုၾကီးနဲ႔ သဘာဝတရားကို နားလည္ေအာင္ျပပါတယ္။

သူတို႔ ၅ပါးသီလကို မသိပါဘူး။ ေရွာင္ရမဲ့ စာရိတၱသီလ၊ ေဆာင္ရမဲ့ ဝါရိတၱသီလ မၾကားဘူးပါဘူး။ (က်မတို႔ရဲ႕အားသာခ်က္။)

ဒါေပမဲ့ ပိုးေကာင္ေတြကို နင္းသတ္တာ ရိုက္သတ္တာ မလုပ္ပါဘူး။ ငွက္ေတြ ရွဥ့္ေတြကို ပစ္တာ ခတ္တာ မလုပ္ပါဘူး။ 

အပင္ေတြ ပန္းေတြ အသီးေတြျမင္ရင္ ခူးခ်င္ ဖဲ့ခ်င္ ဆိတ္ခ်င္တဲ့စိတ္ မရွိပါဘူး။ (ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ဝင္းထဲက ႏွစ္စဥ္ ရူးေၾကာင္ေၾကာင္မ်ားရဲ႕ဒုကၡ ခံရတဲ့ ကံ့ေကာ္ပင္ေတြ ပိေတာက္ပင္ေတြကို သတိရပါတယ္။ ဒီကိစၥကို ဆရာေတာ္ဓမၼေဘရီကလည္း ဘယ္ေက်ာင္းေနမလဲ ေမာင္ေရခဲ မွာေရးပါတယ္။https://sites.google.com/site/theravadatemple/)

ျပီးေတာ့ အခါအားေလ်ာ္စြာ ပတ္ဝန္းက်င္ ေလ့လာေရးခရီး (City liabrary, Fire Station, Park, Grocery Store, Zoo, Museum,..)  ထြက္ရတယ္။ ဘတ္ဂ်က္မေလာက္လို႔ ဘတ္စ္မငွားႏိုင္ေတာ့၊ မိဘေတြထဲက van ကားရွိတဲ့လူေတြက လုပ္အားေပးရတယ္။

လုပ္အားေပးခ်င္တိုင္းလည္း လက္မခံပါဘူး။ လုပ္အားေပးခ်င္သူအားလံုး ပထမ တီဘီေဆးစစ္ခ်က္ေအာင္ရပါတယ္။ ကားေမာင္းမည့္သူမ်ား ကားအာမခံရွိရပါတယ္။ ႏိုင္ငံသားတိုင္းက်န္းမာေရးအတြက္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ျခင္းနည္းကို ေနရာတိုင္း ဌာနတိုင္းမွာ က်င့္သံုးပါတယ္။

 ႏိုင္ငံသားေတြရဲ႕ အသက္စည္းစိမ္ လံုျခံဳေရးကို အာမခံစံနစ္နဲ႔ ၾကိဳတင္ကာကြယ္ထားပါတယ္။ အေရးေပၚကိစၥျဖစ္လာရင္ ေက်ာင္းသားတိုင္းအတြက္ အေၾကာင္းၾကားရမဲ့ မိသားစု ေဆြမ်ိဳး မတည့္ေသာအစားအစာမ်ား ေဆးဝါးမ်ား မိသားစုဆရာဝန္ စသည္ျဖင့္ စါရင္းလုပ္ေပးထားရပါတယ္။

Intel Museum

သင္ခန္းစာ တစ္ခုလုပ္ျပီးတိုင္း သန္႔ရွင္းေရး ေနရာတက်ျပန္ထားေရး အမိႈက္သိမ္း အကုန္ ဝိုင္းလုပ္ရတယ္။

ေသာၾကာေန႔ ေက်ာင္းဆင္းရင္ သူတို႔လုပ္ထားတဲ့ ပန္းခ်ီေတြ၊ ပ်ိဳးထားတဲ့အပင္ေတြ၊ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္က စာအုပ္ေတြအျပင္ ကစားစရာတမ်ိဳးမ်ိဳး ငွားေပးတယ္။

မူၾကိဳေက်ာင္းသားအိမ္စာက-

မိဘေတြက တေန႔ကို ပံုစာအုပ္၅အုပ္ထက္မနဲဖတ္ျပျပီး အပတ္စဥ္ စာအုပ္စါရင္းလုပ္ေပးရန္။

ဖတ္တဲ့အခါ အသံထြက္ဖတ္ျပရန္။

စာလံုးေတြကို လက္နဲ႔ေထာက္သြားျပီး ဖတ္ျပရန္။

ဒီ တေန႔တာကိုၾကည့္ရင္ သူတို႔ဟာ သိပၸံ၊ ဝိဇၨာ၊ ပန္းခ်ီ ပန္းပု၊ စိုက္ပ်ိဳးေရး၊ ေမြးျမဴေရး၊ စြန္႔ပစ္ပစၥည္းအသံုးခ်ေရး၊ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရး, သဘာဝတရားႏွင့္အတူ သဟဇာတျဖစ္စြာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ေရး(ecosystems )၊ က်န္းမာေရး၊ ကာကြယ္ေရး၊ လံုျခံဳေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ ဒီမိုကေရစီ…. ဒီဘာသာရပ္ေတြ အကုန္သင္တာကို ျမင္ရပါတယ္။

တခ်ိန္တည္းမွာပဲ သူတို႔ဟာ အတိုင္းတိုင္းအျပည္ျပည္က မတူညီတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈကလာတဲ့ မိဘေတြကိုပါ တလက္စထဲ သင္ေနတယ္။ သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ လူေနမႈစနစ္ထဲ အံဝင္ခြင္က်ျဖစ္သြားေအာင္ ပံုသြင္းေပးေနတာကိုလည္း ျမင္ရပါတယ္။

ကဲ က်မတို႔ ျမန္မာျပည္ကမိဘေတြ က်န္တာေတြထားလိုက္အံုး ခေလးတေယာက္စာဖတ္ဖို႔အတြက္ အခ်ိန္ဘယ္ေလာက္ရင္းႏွီးၾကပါသလဲ။

၁၂၊ ၁၉၊ ၂၀၁၁။

ျမန္မာစစ္မ်က္ႏွာ (၁၉)

ေဒသတြင္းစစ္ဆင္ေရး ႏွင့္ တပ္ခြဲမႈး

ဗိုလ္မႈးမိခါမိ၏တာဝန္ကို လႊဲယူေသာအရာရွိက တာဝန္ထမ္းသည့္ေန႔မွစ၍ သင္တန္းစည္းကမ္းသည္ ယခင္ကထက္ ပိုမိုတင္းၾကပ္သြားေလသည္။ တပ္ခြဲမႈးသည္ တပ္ရင္းႏွင့္ေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းျခင္း မျပဳေသာေၾကာင့္ ေဒသတြင္းအျခားတပ္ခြဲမႈးမ်ားထံမွ အတည္မျပဳေသာအသံမ်ားတြက္လာသည္။

ေဒသတြင္းဗ်ဴဟာမႈးက ေပ်ာ္ဘြယ္ ေရာက္သည္အထိ ဝင္ေရာက္ေဆာင္ရြက္ရသည္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔တပ္ခြဲ စစ္ဆင္ေရးသည္ သတ္မွတ္ရက္မတိုင္ခင္ညနက္ အထိ စစ္ဆင္ေရးအစီအစဥ္ ျပင္ဆင္ရျပီး ဗိုလ္ၾကီးယာမဒ ေရးဆြဲထားေသာ မူၾကမ္းကိုအေျခခံ၍ ေရးဆြဲကာ ေနာက္ဆံုးမိနစ္တြင္ ျပီးသြားေလသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႔ စစ္ဆင္ေရးသည္ ဗိုလ္ၾကီး၏စစ္ဆင္ေရးႏွင့္ တသေဝမတိမ္း ဆင္တူေနျပီး အခ်ီးမြမ္းခံရေလသည္။ မွန္းခ်က္ႏွင့္ ႏွမ္းထြက္ကိုက္သျဖင့္ တပ္ခြဲမႈး၏မ်က္ႏွာသည္ ေရႊထုပ္ရသည့္ႏွယ္ေတြ႕ရသည္။ ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ ေဒသတြင္းအျခားေသာ တပ္ခြဲမ်ားမွ-

“ဌာနခ်ဳပ္က မူၾကမ္းနဲ႔တိုက္ၾကည့္ရင္ တခ်က္မွမလြဲဘူး” ဟု ကၽြန္ေတာ္တို႔တပ္ခြဲ အရာရွိ ႏွစ္ေယာက္အား ေခၚေမးရန္ အသံမ်ားၾကားရျပီး တပ္ခြဲမႈးကို မေက်နပ္သံမ်ား စတင္ ထြက္ေပၚလာေလသည္။ ဤသတင္းကိုၾကားရေသာ တပ္ခြဲမႈးသည္ ၾကံရာမရျဖစ္ျပီး

“မေန႔ညက အထိ အားလံုးနဲ႔ ေက်လည္တဲ့အထိ လုပ္ထားတဲ့ကိစၥပဲ။” ဟုဆိုကာ ကၽြန္ေတာ္တို႔ထံ စစ္ကူ လွည့္လာေလသည္။

“တပ္ခြဲမႈးေျပာတာ မွန္တယ္။ တပ္ခြဲမႈးက အၾကိတ္အနယ္လုပ္ထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးက တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ မူၾကမ္းနဲ႔ ထပ္တူျဖစ္သြားတာ။ မဟုတ္တာလုပ္ထားတာတခုမွမပါဘူး။ လာေမးရင္ေတာ့ ေျပာလိုက္မယ္။ ဂရုစိုက္မေနနဲ႔။” ဟု အျခားေသာ တပ္ခြဲမႈးမ်ားအေရွ့တြင္ ကၽြန္ေတာ္က တပ္ခြဲမႈးကို ေထာက္ခံလိုက္သည္။ ဤတြင္ တပ္ခြဲမႈးသည္ မူလက သုန္မႈန္ေနေသာ မ်က္ႏွာမွာ ဝင္းပလ်က္-

“ဟုတ္တယ္။ ၾကားတဲ့အတိုင္းပဲ။” ဟု ဆိုကာ ထြက္ခြါသြားေလသည္။

ညေနစာစားၾကသည့္အခါ တပ္ခြဲမႈးသည္ တပ္ခြဲမႈးဆြဲထားတဲ့ စစ္ဆင္ေရးက မူၾကမ္းနဲ႔ တထပ္တည္းက်ေနတာဆိုတဲ့ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ ထြက္ဆိုခ်က္ကို အေက်နပ္ၾကီးေက်နပ္လ်က္ ဗိုလ္ၾကီးယာမဒရဲ႕ မူၾကမ္းကို ၾကားျဖတ္ကူးလိုက္ေသာ္လည္း မေတာ္တဆ တိုက္ဆိုင္သြားတာ ဆိုသည္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ထံမွ အာမခံရသည့္ႏွယ္ ညေနစာထမင္းစားၾကြၾကရန္ ဖိတ္ထားေလသည္။

ကၽြန္ေတာ့္ကိုမူ တပ္ခြဲမႈးက ထိုသို႔ ဖိတ္ၾကားသည္ကို လံုးဝမေျပာပါ။

ဗိုလ္ၾကီးရဲ႕သံုးသပ္ခ်က္ႏွင့္အတူ အားလံုးက သေဘာတူေရးဆြဲထားသည္ဟူေသာ အတည္ျပဳခ်က္ရသြားျပီးေနာက္ မည္သို႔ျဖစ္သည္မသိ ရုတ္တရက္ မိမိဘာသာ တစ္ဦးတည္းေရးဆြဲသည့္ႏွယ္ လက္မေထာင္(ခရက္ဒစ္ယူ)ေလသည္။

“ဒီလိုလူမ်ိဳးႏွင့္ ထမင္းအတူစားဖို႔ ဘယ္လိုမွ မျဖစ္ႏိုင္။”ဟု တပ္ခြဲမႈးထံ အေၾကာင္းျပန္လိုက္ေသာ္လည္း သူ႕ထံမွ မည္သို႔မွ် အက်ိဳးအေၾကာင္းျပန္ၾကားမလာေတာ့ေပ။

“ကိုယ့္ေပါင္ကိုယ္လွန္ေထာင္းလိုက္လို႔ အနာကေတာ့ က်သြားျပီ။”ဟု ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားက

ေနာက္တြင္ ျပန္ ေျပာျပၾကေလသည္။ မရိုးမသားလုပ္၍မရေပ။ ကၽြန္ေတာ္သည္ အာဏာထီးေဆာင္း၍ အေၾကာင္းက်ိဳးမဆီေလွ်ာ္ေသာ ကိစၥကိုေျပာသည္ဟုဆိုပါက ေယဘူယ်အားျဖင့္ တပ္ခြဲအတြင္း အရွက္မရွိ မည္သူမဆို ေဒါသထြက္ႏိုင္ေသာကိစၥတြင္ ျငိမ္ခံမေနႏိုင္ေသာ ကၽြန္ေတာ္၏သဘာဝေၾကာင့္ ျဖစ္ရေပသည္။ ဤကိစၥႏွင့္ပတ္သက္၍ စစ္တပ္အသိုင္းအဝိုင္းတြင္ အကန္႔အသတ္ရွိရသည္ကို မွတ္သားလိုက္ရေပသည္။

ကၽြန္ေတာ္ယခုကဲ့သို႔ မိုက္မိုက္ကန္းကန္း မွန္တယ္ထင္တာလုပ္မိျခင္းမွာလည္း ဤသို႔ေသာ တပ္ခြဲမႈးမ်ိဳးႏွင့္ ေတြ႕ရေသာေၾကာင့္ေပလားမဆိုႏိုင္။

တပ္ခြဲမႈးသည္ ပါးစပ္ျဖင့္ဆိပ္ဆိပ္ေနေသာ္ျငားလည္း စိတ္ထဲမွေဒါသထြက္ေနမည္မွာ မလြဲေပ။ တပ္ရင္းသို႔ အစီရင္ခံစာတင္သည့္အခါတိုင္း အလြန္အေျခအေနဆိုး၏။ ဌာနတြင္းအရာရွိ ဗိုလ္ၾကီးယာမဒ၊ ဆရာဝန္ကၽြန္ေတာ္၊ ဒီႏွစ္ေယာက္သည္ တပ္ရင္းမႈးက ေစာင့္ၾကည့္သတိထားရမည့္သူမ်ားအျဖစ္ မွတ္ခ်က္အေရးခံရေလသည္။

ျမန္မာစစ္မ်က္ႏွာ(၁၈)

ဂ်ပန္ျပည္မွ ေအာက္ေမ့ဘြယ္ရာ စာတေစာင္

ရမည္းသင္းတြင္ ေစာင့္ေနစဥ္အတြင္း ဂ်ပန္ျပည္ႏွင့္ စာအဆက္အသြယ္မ်ား ရရွိေလသည္။ စာရရွိေသာ ရဲေဘာ္မ်ား၏မ်က္ႏွာမွာ ပါးစပ္က နားရြက္တြင္ တက္ခ်ိတ္ေတာ့မတတ္ျဖစ္ေနျပီး၊ စာကိုအစိမ္းလိုက္ပဲမ်ိဳခ်ေတာ့မလို ျမင္ရေလသည္။

စစ္အတြင္းကာလ၌ ရာသီအလိုက္ ထုတ္လုပ္ေသာ ပို႔စ္ကဒ္မ်ားတြင္ ပန္းခ်ီဆရာသည္ ပန္းမ်ားႏွင့္အတူ ၾကင္နာ ေသာႏွလံုးသားျဖင့္  အားတက္ဖြယ္ရာ စကားလံုးမ်ားကိုပါ ေရးခ်ယ္တင္ဆက္ေပးေလသည္။ အထူးသျဖင့္ ပန္းခ်ီဆရာမ ခိယ ခ်ိကုဆ၏လက္ရာမ်ားကို ႏွစ္သက္မိသည္။ ကၽြန္ေတာ့္မိသားစုထံမွ တတိယေျမာက္သမီးမိန္းခေလးေမြးဖြားျခင္းႏွင့္ မိခင္ေရာ ခေလးပါက်န္းမာစြာရွိၾကေၾကာင္း စိတ္သက္သာေစရန္ သတင္းပို႔ေလသည္။

တပ္ခြဲ၏စါရင္းကိုင္ ဗိုလ္K (အမည္ရင္းမဟုတ္)က-

“ဒီစာ ဖတ္ၾကည့္စမ္းပါအံုး”ဟုဆိုကာ ပို႔စ္ကဒ္တခုေပးေလသည္။

ဤပို႔စ္ကဒ္သည္ ဗိုလ္K  ေငြထိန္းထံ လိပ္စာတပ္ထားျပီး ပို႔သူမွာ မေမ့ႏိုင္ေသာ ထိုတပ္စုမႈးျဖစ္ေလသည္။ ေရးသားထားသည္မွာ-

“တပ္ခြဲ၌ က်န္ရစ္ေနေသာ ငါ့စုေငြအေကာင့္မွေငြမ်ားကို ပို႔ေပးလိုက္ပါ”ဟုသာပါရွိေလသည္။ ေန႔စဥ္လိုလိုပင္ ေငြထိန္းထံက ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ဤကဲ့သို႔ေသာ ရိုင္းျပသည့္စာမ်ားအား မွ်ေဝခံစားေသာအားျဖင့္ ထုတ္ျပတတ္ေလသည္။

ဤစာႏွင့္ပတ္သက္၍ ခံစားမိသည္မွာ-

“အတူစုေဝးေရာက္ရွိလာၾကျပီး ၆လခန္႕အခ်ိန္ကာလတြင္ အိုးတစ္လံုးထဲမွ အစာမ်ားကို အတူတကြ အညီအမွ် စားေသာက္ၾကျပီး ဘယ္ေလာက္ၾကာေအာင္ အသက္ရွည္မည္ဟုလည္း ေသေသခ်ာခ်ာ မေျပာႏိုင္ေသာ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကို-

“ေနေကာင္းၾကလား၊ သတိထားေနၾကေနာ္” ေလာက္ေသာ ႏႈတ္ဆက္စကားေလးေတာင္မွ မေရးႏိုင္ဘူးလား”ဟု သူ႕ကို ေမးလိုက္ခ်င္သည္။

ဒီလူသည္ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကို သတိမရႏိုင္ေလာက္ေအာင္ ေအးစက္မာေၾကာေသာ ႏွလံုးသားပိုင္ရွင္ေပလား။ သူေဆးရံုတက္စဥ္က ေျပာေသာစကားမ်ားက ျဖတ္ဆို

ေခါင္းထဲ အစီအရီ ဝင္လာသည္။

“ျမန္မာစစ္ေရးအေျခအေနက တေန႔တေန႔ အင္အားဆုတ္ယုတ္လာေနတယ္။ အထုတ္အပိုးျပင္ထားဖို႔အခ်ိန္က နီးကပ္လာေနျပီလို႔ တြက္ေနၾကတဲ့ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို ေငြစုစာအုပ္ကို ဘယ္မွာထားရမလဲ၊ ဘာလဲ-လုပ္ရမယ့္အခ်ိန္မဟုတ္ဘူး။ ေဆးရံုတက္ေနတုန္းက ေျပာခဲ့တဲ့စကားကို ေမ့သြားျပီလား။” လို႔ သူ႕ဆီကို စာျပန္လိုက္ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္-

“ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ေသးသိမ္တဲ့စိတ္ျဖစ္ေပၚေနတာကို အလြန္ေနာင္တ ရမိပါတယ္။”ဟူေသာ ျပန္စာကို တပ္ခြဲမႈး စစ္ဆင္ေရးကိစၥျဖင့္ ရခိုင္သို႔ မထြက္ခြါခင္တြင္ ရရွိခဲ့ေပသည္။

ႏွစ္လမ်ားကုန္လြန္ခဲ့ျပီးေနာက္ ၁၉၅၁ခုႏွစ္ ေႏြဦးေပါက္တရက္တြင္ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ထိုလူ႕ထံမွ တယ္လီဖံုးလာ၏။ အလုပ္သမားသမဂၢ၏အလုပ္အမႈေဆာင္တာဝန္ခံအျဖစ္ ေႏြဦးေပါက္ညီလာခံကို တက္ေရာက္ရန္လာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အလုပ္မ်ားသည့္ၾကားထဲမွ ကၽြန္ေတာ့္နာမည္ကို တယ္လီဖံုးလမ္းညႊန္စာအုပ္တြင္ ရွာေဖြ၍ ဆက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းေျပာ၏။

ကၽြန္ေတာ္၏ရိုင္းျပၾကမ္းတမ္းေသာ စကားမ်ားက အၾကိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ သူ႕ေမးရိုးကို လက္သီးျဖင့္ထိုးသည့္ႏွယ္ ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း၊ သူသည္ ဥပကၡာျပဳလ်က္ ကၽြန္ေတာ့္ကို အခင္မပ်က္္ဘဲ သတိရသည္ကို ဝမ္းသာမိေလသည္။

ထိုေန႔ညက သူသည္ ကၽြန္ေတာ္၏ မထယ္ဝါေသာအိမ္သို႔ လာေရာက္ခဲ့ေလသည္။ ယခင္က အေၾကာင္းမ်ားကို သတိမရေတာ့ဘဲ တေယာက္ႏွင့္တေယာက္ က်န္းမာစြာျဖင့္ မိမိတို႔၏ သက္ဆိုင္ရာအလုပ္တြင္ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ေနၾကသည္ကို ေက်နပ္အားရေနၾကေပသည္။

ႏွစ္အနည္းငယ္ၾကာျပီးေနာက္၊ သူ၏ဆႏၵျဖင့္ ဗိုလ္ၾကီးယာမဒအပါအဝင္ ၃ေယာက္သား အီဇုေဒသတြင္ ဆံု၍ ေရွးေဟာင္းေႏွာင္းျဖစ္မ်ားကို ဒူးတိုက္ စျမံဳ႕ျပန္ၾကေလသည္။ ၃ေယာက္သား ခ်စ္ခင္မႈက ယေန႔ထက္တိုင္ တင္းက်ပ္စြာခိုင္ျမဲေနေလသည္။

အိုဂဆဝါရကိုယ္ပိုင္တပ္သားမ်ားသည္ စစ္ေလ့က်င့္ေရးသင္တန္းေက်ာင္းမွ သင္ၾကားခဲ့ရျခင္းမ်ိဳးမရွိဘဲ တိုက္ရင္းခိုက္ရင္း အေတြ႕အၾကံဳျဖင့္ စစ္သားျဖစ္လာၾကသူက မ်ားေပသည္။ စစ္သားမ်ားစုေဆာင္းသည့္ကာလသည္လည္း သူ၏ ပ်ားရည္ဆမ္းခရီး(ဟန္းနီးမြန္း)အခ်ိန္တြင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။

သူသည္ စိတ္ေကာင္းရွိျပီး ရိုင္းေသာ္လည္း မုန္း၍မရေသာ ပင္ကိုယ္စရိုက္ရွိသူျဖစ္၍ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ား၏ခ်စ္ခင္မႈကိုရရွိထားေပသည္။ ကံဆိုးသည္မွာ သူသည္ စာမတတ္ရွာဘဲ၊ သတို႔သမီးထံမွစာေရာ သတို႔သမီးထံေပးစာေရာ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားကဝိုင္းဖတ္ေပး ေရးေပးရေလသည္။

ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ားက သူ႔အေၾကာင္း အစံု သိထားၾကသျဖင့္ အျမင္က်ယ္က်ယ္ စိတ္ရွည္စြာျဖင့္ သူ႕ကို သီးညည္းခံၾကေလသည္။ ကိုယ္စားလွယ္ႏွင့္ေရးေသာစာျဖစ္သျဖင့္ အတြင္းစာသားမ်ားကို ေပါက္တတ္ကရ ထည့္ေရးလႊတ္ခံရျခင္း၊ ေခ်ာက္က်ေအာင္ေနာက္ေျပာင္ျခင္း၊ ရဲေဘာ္ရဲဘက္မ်ား၏ အေလွာင္ခံရျခင္းမ်ားရွိေသာ္လည္း သူသည္ လံုးဝ စိတ္ဆိုးဟန္မျပဘဲ ဥပကၡာျပဳကာ ေနႏိုင္ေပသည္။

ဘက္ခ္ရိုးမေတာင္တန္းကို ေက်ာ္ျဖတ္စဥ္ ဝါးေတာၾကီးမ်ားကိုျမင္၍ ဒီဝါးေတြနဲ႔ ထီးတို႔ မီးပံုးတို႔ လုပ္ေရာင္းခ်င္စိတ္ေပါက္ေသာ တပ္သားသည္လည္း အိုဂဆဝါရကိုယ္ပိုင္တပ္သား တဦးျဖစ္ေပသည္။

သူသည္ ပတ္တေရာင္တပ္သားအျဖစ္ တာဝန္ကိုထမ္းေနစဥ္ ၾကံဳရပံုမွာ အရာရွိကလည္း စစ္ေဆးေရးလာေနခိုက္ ထိုလူအား ကာကြယ္ေရးစည္းမ်ဥ္းမ်ားကို ေမးေလရာ-

“ကၽြန္ေတာ္ အဲဒါေတြမသိဘူး”ဟု ေသြးေအးေအးျဖင့္ပင္ ျပန္ေျဖေလရာ ပတ္တေရာင္အရာရွိပင္ မွင္တက္မိသြားေလသည္။

အဲဒီေနာက္ပိုင္း သူ႔ကိုခ်ထားေသာ တာဝန္မွ ပတ္တေရာင္လွည့္ခ်ိန္မပါေသာ အျခားအလုပ္ဘက္သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္းခိုင္းလိုက္ရ၏။ ထိုကေလးဆန္ေသာ အျပစ္ကင္းေသာလူသည္လည္း ကံဆိုးစြာပင္ ေမယုေရလက္ၾကား စစ္ဆင္ေရးတြင္ က်ဆံုးခဲ့ရွာေလသည္။

ျမန္မာစစ္မ်က္ႏွာ (၁၇)

မီးဖြားျခင္းႏွင့္ ဆက္စပ္ေသာ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္ရပ္မ်ား။

တပ္စုဗိုလ္ယာမဒသည္ တပ္ဖြဲ႕စီးစဥ္ကတဲက ကၽြန္ေတာ္ႏွင့္ရင္းႏွီးခဲ့ေသာ သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ေလသည္။ စစ္ပြဲတြင္ ရႈံးနိမ့္လာေသာ ဂ်ပန္တပ္မ်ားသည္ ေတာင္ငူအေရွ႕ဖက္တြင္ရွိေသာ အက်ဥ္းေထာင္တြင္ အက်ဥ္းသားမ်ားအျဖစ္ အလုပ္ၾကမ္းလုပ္ရေလသည္။

စစ္အတြင္း၌ ယာမဒစံသည္ ဗိုလ္အျဖစ္မွ ဗိုလ္ၾကီးရာထူးသို႔တိုးကာ ထိုစစ္သံု႔ပန္းမ်ားကို ကြပ္ကဲရေလသည္။ ထိုအက်ဥ္းေထာင္ရွိ ျမန္မာတာလီစာေရးသည္ မၾကာခဏ ဗိုလ္ၾကီးယာမဒႏွင့္ စကားစျမည္ေျပာေလ့ရွိသည္။ ဗိုလ္ၾကီးယာမဒသည္ တင္းၾကပ္စြာ သတိေပးခံထားရေသာ္လည္း ထိုတာလီစာေရး၏ သေဘာရင္းမွန္ကို အကဲခတ္မိသျဖင့္ လက္ခံစကားေျပာေလ၏။

ထိုတာလီစာေရးသည္ တျခားလူမဟုတ္ပဲ ကၽြန္ေတာ္က ရမည္းသင္းတြင္ မီးဖြားေပးရေသာ လူနာ၏ခင္ပြန္း ျဖစ္ေနေလသည္။

“အီနဂခိဆရာဝန္ ဘယ္မ်ားေရာက္ေနလဲမသိဘူး။ အဖမ္းမ်ားခံရျပီး အစာမွစားရရဲ႕လားလို႔ စိတ္ပူေနမိတယ္။ ဘယ္မွာရွိေနလဲဆိုတာ သိရင္ေျပာျပစမ္းပါ။”ဟု ဆိုေလသည္။

ဗိုလ္ၾကီးယာမဒက-

“အီနဂခိဆရာဝန္ဟာ ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္းပဲ။ ရမည္းသင္းမွာလည္း အတူတူပဲ။ သူ ျမန္မာလူမ်ိဳးကို မီးဖြားေပးခဲ့တဲ့ကိစၥလဲ ကၽြန္ေတာ္သိတယ္။ ဆရာဝန္က ဂ်ပန္ျပန္သြားျပီး ဟိုမွာ ဆရာဝန္လုပ္ေနျပီျဖစ္လို႔  စိတ္ပူစရာမရွိေတာ့ဘူး။”ဟု ေျပာျပရာ အလြန္ဝမ္းေျမာက္သြားသည္ကို ေတြ႕ရေလသည္။

၄င္းက-

“မာစတာ၊ မနက္ဖန္ကစျပီး ကၽြန္ေတာ္က ေန႔လယ္စာ ထမင္းဗူးကို ျပင္ဆင္လာခဲ့မယ္။ အားမနာပါနဲ႔။ ေက်ာက္ထုတဲ့အလုပ္လဲ သေဘာေလာက္ပဲလုပ္ပါ။ စစ္ေဆးေရးလာတဲ့အခါေလာက္သာ ဟန္ျပလုပ္ရင္ ရတယ္။ နာရီကိုလဲ မိနစ္၃၀ေလာက္ ျမန္ထားလိုက္ပါ။ ၅နာရီထိုးရင္ ျပန္လို႔ရတယ္။” ဟု သက္သာေအာင္ ၾကံဖန္ေပးေလသည္။

“အကယ္၍ စစ္ေဆးေရးက ေစာျပန္လို႔ ေတြ႕တဲ့အခါ၊ ကၽြန္ေတာ့္နာရီက ၅နာရီထိုးေနလို႔ ျပန္တာလို႔သာ ေျပာလိုက္။ က်န္တာ ကၽြန္ေတာ့္တာဝန္သာထား၊ မာစတာကို ဘာမွ ျပႆနာမတက္ေစရဘူး။”ဟူေသာ ဂ်ပန္စစ္သံု႔ပန္းမ်ားကို သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ေစရန္ ကာကြယ္ေပးခဲ့ေသာ အေၾကာင္းမ်ားကို ျပန္ၾကားရေလသည္။

ထိုအခ်ိန္က ကၽြန္ေတာ္ေရာ ရဲေဘာ္မ်ားပါ အေတာ္ အေနေခ်ာင္ခဲ့ရသည္ဟု ဗိုလ္ၾကီးယာမဒက ျပန္လည္ေျပာျပေလသည္။

“ဒီလူဟာ ဂ်ပန္ဆရာဝန္ တေယာက္က ျပဳသြားခဲ့တဲ့ေက်းဇူးကို မေမ့ပဲ ဂ်ပန္စစ္သံု႔ပန္းေတြအပၚမွာ ေစတနာ အျပည့္အဝနဲ႔ ေက်းဇူးတုန္႔ျပန္လိုက္တာပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ေတာ့ အတိုင္းအဆမသိ ေက်းဇူးတင္ေနမိတယ္။” ဟူ၏။

မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာ သမိုင္းမွတ္တမ္းႏွင့္ ဗုဒၶသာသနာႏုဂၢဟအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ႏွစ္၅၀ခရီး(၁၉၄၇-၁၉၉၇)

ဦးခင္ေမာင္ဦး မတင္တင္ဝင္းတို႔ ရန္ကုန္ကျပန္လာျပီး ကာလီဖိုးနီးယားကေန တက္ဆက္စ္ကိုေျပာင္းၾကတယ္။ သူတို႔မသယ္ႏိုင္လို႔ မဟာစည္သာသနာ့ရိပ္သာသမိုင္းမွတ္တမ္းစာအုပ္ၾကီးေပးခဲ့တယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ ဖတ္ၾကည့္ျဖစ္တယ္အေမ။

စူးမာတို႔မိသားစုရဲ႕ဘဝနဲ႔ မဟာစည္ရိပ္သာဟာ ခြဲလို႔မရဘူး။ စာမ်က္ႏွာတိုင္း စာမွက္ႏွာတိုင္းမွာ သတိရစရာ ေအာက္ေမ့စရာ အျဖစ္အပ်က္ေတြ၊ အေဆာက္အဦးေတြ၊ ေနရာေတြ၊ ဆရာေတာ္ေတြ၊ ဒါယိကာ ဒါယိကာမေတြ၊ ေယာဂီေတြ၊ ေဝယ်ာဝစၥအဖြဲ႕ဝင္ေတြကအစ ေဟာၾကားတဲ့တရားေတာ္ေတြအဆံုး ဖတ္ေနရင္းနဲ႔ အာရံုမွာ အစီအရီ ျပန္ေပၚလာတယ္။

စူးမာတို႔မမွီလိုက္တဲ့ သာသနာ၂၅၀၀ျပည့္အထိမ္းအမွတ္ ဆ႒သဂၤါယနာတင္ကိစၥ၊ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္က လူၾကီးေတြရဲ႕ အေမွ်ာ္အျမင္ၾကီးမားမႈ၊ သဒၶါတရား၊ ဗလငါးတန္ႏွင့္ ျပည့္စံုၾကေသာ အဖြဲ႕ဝင္၁၂ဦးတို႔ရဲ႕ အံ့မခန္းစြမ္းေဆာင္ခ်က္၊ ညီညြတ္ခ်က္ေတြကို ဖတ္ရတာ အားက်စရာလဲေကာင္း ဂုဏ္ယူစရာ အတုယူစရာလဲေကာင္း လက္ကမခ်ႏိုင္ေအာင္ျဖစ္ရပါတယ္။

ပုစ ၦကေထရ္ မဟာစည္ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး

ဝိသဇၨေထရ္ မင္းကြန္းဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး

အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ဥကၠ႒ ၾဆာဦးသြင္

အဖြဲ႕ဝင္ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ ဦးႏု၊ သမၼတၾကီး စဝ္ေရႊသိုက္၊ ဝန္ၾကီး၊ မင္းၾကီးႏွင့္ ကုန္သည္ၾကီးမ်ား။

အေတာ္ပဏာရျပီး အလြန္အေရးၾကီးတဲ့ သာသနာ့သမိုင္းမွတ္တိုင္ကို စိုက္ထူခဲ့ၾကတာပဲ။

ေအာ္  ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံခ်င္းအတူတူ ကိုယ့္ႏိုင္ငံက ပိဋိကတ္သံုးပံု အာဂံုေဆာင္ႏိုင္တဲ့ အာဇာနည္ရဟန္းေတာ္မ်ား ထြန္းေပၚရာႏိုင္ငံျဖစ္လို႔ ေခတ္မမွီ မတိုးတက္ေသာ္လည္း ေလးစားခံရတာကို နားလည္သေဘာေပါက္သြားတယ္။

ၾဆာဦးသြင္က ေတာ္ေတာ္ခ်မ္းသာတာပဲ။ သူ႕တူ သူေ႒းဦးစိုးတင္ကို တခါ တခါ မုန္႔ဖိုးေပးရင္ တစ္သိန္းတဲ့။

ၾဆာဦးသြင္မတည္လႈဒါန္းတာကပဲ မနည္းဘူး။ ဒီသာသနာ့စီမံကိန္းေတြအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္က ထည့္ဝင္ေငြ ၅သိန္းဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ဘာမွမရွိပါဘူး။

စူးမာတို႔မိသားစုဟာ ပထမဆံုးစတင္ခဲ့တဲ့ မဟာစည္ကမၼ႒ာနာစရိယဆရာေတာ္ေတြအားလံုးနီးပါးနဲ႔ တရားအားထုတ္ခဲ့ၾကရတာပါလား။

စံနစ္တက်ဖြဲ႕စီးထားတဲ့ ျမတ္စြာဘုရားရဲ႕ ေက်ာင္းအဆက္ဆက္ကထြက္တဲ့ ေက်ာင္းသားမ်ားလိုပဲ ဂုဏ္ယူမိပါတယ္။

ဆရာေတာ္ ဦးသုဇာတ၊ ဦးပ႑ိတတို႔ က်န္းမာေရးအတြက္ အိမ္ကဓါတ္စာခ်က္ပို႔ခဲ့ၾကတာကိုလည္း သတိရတယ္။

အေမတို႔ ေရးျမိဳ႕မွာ မဟာစည္ရိပ္သာခြဲဖြင့္ဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ၾကတာလဲ သတိရတာနဲ႔ ရိပ္သာခြဲစါရင္းထဲမ်ားပါေလမလားလို႔ ရွာၾကည့္မိတယ္။ မႏ ၱေလးေက်ာင္း မဟာစည္ရိပ္သာ၊ ဆရာေတာ္ ဦးသုနႏၵရ၊ အားထုတ္ျပီး ေယာဂီဦးေရ ၁၆၇၀တဲ့။

စဥ့္ကူးဆရာေတာ္ရဲ႕ ဂ်ပန္မဟာစည္ရိပ္သာခြဲအေၾကာင္းမွာေတာ့ နဂိုယာက ကိုခ်စ္ေဆြ ေဒါက္တာေအးေအးသန္း၊ ကိုျမင့္ဆန္း၊ ေဒၚသန္းသန္းဝင္းတို႔ နာမည္ေတြေတြ႕ရလို႔ ဝမ္းေျမာက္ဝမ္းသာစြာနဲ႔ သာဓုေခၚလိုက္ပါတယ္။

၁၀၊ ၅၊ ၂၀၁၁။

နယူးေယာက္ႏွင့္ ဟာရီကိန္းအိုင္ရင္း

New York နွင္႔ Hurricane Irene

8/24/11- (ရန္ကုန္ 7:30 am)     Online ေပၚတြင္ ျဖစ္ ပါသည္။

        
           


သမိီး                 NY ကို Hurricane ျဖတ္ မယ္ တဲ႔ ေမေမ..Category -1 တဲ႔ news ေတြက သတိေပးေနႀကတယ္

အေမ                ဘယ္ေတာ႔လဲ?.. သမီးတို႔ဘာေတြျပင္ထားႀကလဲ?..

သမီး                အင္း..ဘာမွမလုပ္ရေသးဘူး..စား စရာေတာ႔ ၀ယ္ရမယ္ထင္တာဘဲ(အေတြ႕ အႀကံဳမရွိေသာသမီးကေျပာ၏)

အေမ                news ေတြက ေျပာတဲ႔ အတိုင္းလိုက္နာေနာ္.. mayor ကေတာ႔ well prepare လုပ္ေပးေနတယ္မဟုတ္လား?

သမီး                 ဟုတ္တယ္ သူဆီက သတိေပးစကားေတြလဲ ခဏခဏလာေနတယ္..ျပီးေတာ႔ rescue center ေတြလဲ ဖြင္႔ေပးမယ္္တဲ႔။

8/26/11-(ရန္ကုန္ 8:00 am)

အေမ                သမီး Hurricane ကဘယ္လိုလဲ?

သမီး                 East Coast ကိုေတာ႔ ၀င္လာေနျပီ..TV ထဲမွာျပေနတယ္..ေတာ္ေတာ္ျပင္းတာဘဲ..ျပီးေတာ႔ လမ္းေႀကာင္းထဲမွာျပေနတာေတာ႔ Hurricane ရဲ႕ Eye ကNY City ကိုျဖတ္မယ္တဲ႔…

အေမ                ျမတ္စြာဘုရား…

သမီး                 မပူပါနဲ႔ေမေမ..သမီးတို႔စားစရာေရာ..ေရေရာ တပတ္စာ၀ယ္ထားတယ္ ..

stores ေတြမွာ…ေရ၀ယ္လို႔ မရေတာ႔ဘူး ေမေမ..ကုန္ေနျပီ..

ျပီးေတာ႔အိမ္နားမွာလဲ rescue center ဖြင္႔ထားတယ္..တခ်ိဳ ႔လူေတြက တျခား state ခဏေျပာင္းေနႀကတယ္။ ေမေမ႔အသိေတြေတာင္ပါေသးတယ္။ ဘာလို႔ဒီေလာက္ေႀကာက္ေနသလဲမသိဘူး…..

(အႏၱရာယ္ကို မသိနားမလည္သျဖင္႔ ေအးေအးေဆးေဆးျဖစ္ေန၏)

အေမ                ဒါအႏၱရာယ္ႀကီးလို႔သူတို႔ေတြေရႊ ႔ႀကတာဘဲ..ဘုရားတရားမေမ့ၾကနဲ႔ သတိနဲ႔ေနႀကေနာ္..    ဟိုမွာရွိတဲ႔လူႀကီးေတြနဲ႔လဲ တိုင္တိုင္ပင္ပင္ေနႀက လုပ္ႀကေနာ္…  

ေမေမ အျမဲonline ဖြင္႔ထားမယ္ တခုခုဆိုရင္ ခ်က္ခ်င္း ေျပာေနာ္…

8/27/11 -ည( NY  )

         

သမီး                 ဒီေန႔ေန႔လည္ 12:00am ကစျပီး sub way ေတြပိတ္လိုက္ျပီေမေမ.. flights ေတြလဲ cancel လုပ္လိုက္ျပီးဘယ္မွသြားလို႔မရေတာ႔ဘူး..

                      













                      
                       Mayorကအားလံုးအိမ္ထဲမွာေနႀကဘို႔သတိေပးေနတယ္ 

မနက္ဖန္ မနက္ 10:00am မွာHurricane က ၀င္မွာတဲ႔..North Carolina  ေတာ႔ေတာ္ေတာ္ ထိေနတယ္..NYကိုလဲ85-105 mile/hr နဲ႔၀င္နိုင္ တယ္တဲ႔..power shutdown  ျဖစ္သြားရင္ဒုကၡဘဲ ဆက္သြယ္ရခက္လိမၼယ္…

သမီးဆီကထိုစကားႀကားျပီးကထဲကေနလို႔ထိုင္လို႔မရေတာ႔ပါ..

ဘာလုပ္ရမွန္းလဲမသိ..ဘုရားရွိခိုးလိုက္ဆုေတာင္းလိုက္.. မီးပူေဇာ္လိုက္နွင္႔… ထိုင္မရထမရ..

ဘယ္လိုိုလုပ္ရမလဲ.. ဘယ္လိုလုပ္ရမလဲ..

ကေလးေတြကကိုယ္႔ရင္အုပ္နွင္႔ကြာေ၀းေန၏..မိသားစုတူတူဆိုရင္..ဆိုးအတူေကာင္းအတူရင္ဆိုင္ရဲ၏..

သမီးေလး၏ online ေပၚရွိ green dot ေလးကိုအေပ်ာက္မခံနိုင္ျဖစ္ေန၏..

သမီးနွင္႔တကြ NY City ရွိလူ ၁၂ သန္း အတြက္ကို၄င္း…

ထိုမူန္တိုင္း ေႀကာင္႔လူေပါင္း ၆၅သန္း ေတြ႔ႀကရမည္႔ ဒုကၡကို၄င္း..

ေတြးရင္းေတြးရင္း..နွစ္လံုးခုန္နွဳန္းကျမန္လာကာရင္တုန္လာသည္…

စိတ္ျငိမ္ရန္ေမတၱာပို႔ဘို႔ႀကိဳးစားေသာ္လည္း..မိမိ၏ေျခာက္တိေျခာက္ခ်က္သမာဓိက ..

ဘယ္လိုမွအလုပ္မျဖစ္… ဘာမွလုပ္ေပးလို႔မရျဖစ္ေနသည္က ..ဆိုး၀ါးလွသည္..

ဘယ္သူေတြကမ်ားဒီလို.. ႀကီးမားလွတဲ႔သဘာ၀ေဘးအႏၱရာယ္ေတြကိုကာကြယ္ေပးနိုင္မွာပါလိမ္႔လို႔စဥ္းရင္း… နည္းလမ္းရွာႀကည့္သည္…
ေဟာ..သတိရျပီ…

သီလ သမာဓိ ပညာ အားေကာင္းေသာသူေတာ္ေကာင္းမ်ား ေမတၱာပို ့သစၥာဆို ေပးလွ်င္…

သက္သာ လြတ္ေျမာက္ နိူင္ေႀကာင္း သတိရလာသည္။

8/28/11 နံက္ (ရန္ကုန္)

ေမွာ္ဘီျမိဳနယ္ ထဲရွိ ေအာင္မဂၤလာေျမဇင္း ေတာရ ရိပ္သာ တြင္ တရားျပ ေနေသာ ဆရာေတာ္ဆီကို အႀကိဳးအေႀကာင္းေျပာကာ.. ေမတၱာပို႔ေပးပါရန္ေလွ်ာက္ထားလိုက္ပါသည္။

ေျမဇင္းရိပ္သာတြင္.. တရား၀င္ေနႀကကုန္ေသာ ေယာဂီေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားသည္ သမာဓိအား ထက္ျမက္ျပီး အလင္းနိမိတ္အားေကာင္း ေသာေယာဂီ မ်ားရွိႀကပါသည္။ ေမတၱာကမၼ႒ာန္းကိုလဲပြားမ်ားႀကရပါသည္။ ဥပုသ္ေန႔တိုင္းစုေပါင္းေမတၱာ ပို႔ႀကပါသည္။

ဆရာေတာ္က မိမိနွင္႔တကြတရား၀င္ေနႀကေသာေယာဂီမ်ားအား..ဒီေန႔အထူးျပဳျပီး..NYC ရွိလူအမ်ား ေဘးရန္ကင္းေ၀းေစရန္ ေမတၱာပို႔ေပးမည္႔အေႀကာင္း အမိန္႔ရွိပါသည္။(ထိုေန႔သည္ ၀ါေခါင္လကြယ္ ေန႔ဥပုသ္ေန႔လဲျဖစ္သည္)

သမီး                 Virginia မွာ power shutdown ျဖစ္ကုန္ျပီ ေမေမ..ဒါျပီးရင္ New Jersey နဲ႔ New York ေရာက္ေတာ႔မယ္..

8/28/11 ည (ရန္ကုန္)

NY တြင္ Hurricane Irene ၀င္ ရန္ နာရီပိုင္း သာလို ေတာ႔သည္..

ရန္ကုန္ အခ်ိန္ ည ၇ နာရီ (NY time 8:30 am) တြင္ ဆရာေတာ္နွင္႔တကြေယာဂီမ်ား New York ျမိဳ႔သို႔႔ရည္မွန္းကာ စတင္ ေမတၱာပို႔ႀကပါသည္.. တစ္နာရီတိတိ ပို႔ႀကပါသည္…..

ထိုေန႔ညသမီးကေတာ္ေတာ္ နွင္႔ online ေပၚ ေရာက္မလာသျဖင္႔ စိတ္ေမာေနရ၏…

ရန္ကုန္အခ်ိန္ ည၈နာရီခြဲ(NY time 10:am) ေရာက္ မွေပၚလာေသာ သမီး အား ေမးႀကည့္သည့္ အခါ

Hurricane သည္ နံက္ 9:00am မွာ NY City ျဖတ္ခဲ့ေႀကာင္း စတင္၀င္ေရာက္ခ်ိန္ တြင္…

Hurricane မွ Tropical Storm သို႔ အား ေပ်ာ႔သြားကာေလတိုက္နွဳန္းမွာလဲ 65m/hr သာရွိခဲ့ေႀကာင္း.. ခန္႔မွန္းထားသကဲ႔သို႔အပ်က္အစီး မမ်ားေႀကာင္း..

အခုအခါအျပင္ဘက္တြင္္ ေလအနည္းငယ္သာတိုက္ လွ်က္ရွိျပီး ေနေရာင္ျခည္ပြင္႔လာျပီျဖစ္ေႀကာင္း….

၀မ္းေျမာက္စရာႀကားသိရပါသည္။

သမီး                 အျပင္မွာစါကေလး..ေလးေတြ ေအာ္ျပီး အစါရွာေနႀကျပီေမေမ…

သူေတာ္ေကာင္းမ်ား၏ ပို႔သေသာ ေမတၱာအစြမ္း သစၥာအစြမ္း ေႀကာင္႔ပါေပ…

ေအာင္မဂၤလာေျမဇင္း ရိပ္သာရွိ ဆရာေတာ္နွင္႔သူေတာ္စင္ ေယာဂီမ်ားအား ရိုေသ ေက်းဇူးတင္စြာျဖင္႔ ဦးခ်ကန္ေတာ႔လွ်က္…

ဆရာေတာ္ နွင္႔ ေယာဂီ သူေတာ္စင္ မ်ား စုေပါင္းကာေမတၱာပို႔ ဆုေတာင္း ေပးခဲ႔ႀကပါသည္။

လံုးစံု မ်ားစြာ သတၱ၀ါ…ခ်မ္းသာကိုယ္စိတ္ ျမဲပါေစ…..

မေမႊး