မေန႔က ျမန္မာ့လူ႕အခြင့္အေရးေန႔
အထိန္းအမွတ္ပြဲ သြားျဖစ္တယ္။
ကိုညြန္႕သန္းက
ျမန္မာျပည္သူေတြရဲ႕ ပညာေရးတိုးတက္မႈအတြက္
Khan Academy https://www.khanacademy.org/ နဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးဖို႕ စီမံကိန္းမွာ ျမန္မာဘာသာျပန္
လုပ္အားေပးေတြကို ဖိတ္ေခၚ ႏိႈးေဆာ္ပါတယ္။
Khan
Academy က free online ပညာဒါနလုပ္ေပးေနတဲ့ ပရဟိတပညာေရးအဖြဲ႔တစ္ခုပါ။ မူလတန္းပညာကေန
တကၠသိုလ္အဆင့္ထိ ဘာသာစံု ပညာမ်က္စိဖြင့္ေပးေနပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ သင္ခန္းစာေတြကို ႏိုင္ငံေပါင္း
၁၀၀ေက်ာ္က အင္တာနက္ကတဆင့္ ပညာရည္ႏို႕ ေသာက္သံုးေနၾကရတာျဖစ္ျပီး သူရဲ႕ သင္ခန္းစာပို႕ခ်ခ်က္
ဗြီဒီယိုေတြဟာလည္း ဘာသာေပါင္းမ်ားစြာက ဘာသာျပန္ယူ အသံုးျပဳေနၾကရတာျဖစ္ပါတယ္။
ကိုမင္းဇင္က
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲကာလမွာ ခါတိုင္း တင္ျပေနၾကျဖစ္တဲ့ self-governance
အျပင္ အေရးတၾကီး အာရံုစိုက္ရမဲ့ တပ္မေတာ္နဲ႔ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ၾကား သေဘာတူညီ ရယူခ်က္ကို
သံုးသပ္ျပပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာပဲ
ျဗိတိသွ်အုပ္စိုးမႈကေန လြတ္လပ္ေရးဆီသို႕ အေျပာင္းအလဲကာလမွာ အဆင့္ဆင့္ သေဘာတူညီခ်က္ေတြျဖစ္တဲ့
Aung
San-Atlee Agreement 1947 http://burmastar1010.files.wordpress.com/2011/06/44172419-aungsan-atlee-agreement.pdf နဲ႔ NU-ATTLEE BURMA
INDEPENDENCE AGREEMENT 1947 http://burmastar1010.files.wordpress.com/2011/06/nu-atlee-agreement.pdf
တို႔ကိုလည္း သတိရမိပါတယ္။
NLD က ၂၀၁၅ ေအာင္ႏိုင္ေရးကိုသာ
အာရံုစိုက္ေနျပီး ဒီသေဘာတူညီခ်က္ေတြကို မျပင္ဆင္ထားရင္ ေဒၚေအာင္ဆင္းစုၾကည္ က်န္းမာေရး
တခုခုျဖစ္ခဲ့ေသာ္ တိုင္းျပည္အတြက္ ရင္ေလးစရာျဖစ္ေၾကာင္း ၁၉၉၀ ခုႏွစ္အေတြ႕အၾကံဳမ်ားကိုလည္း
သတိေပး သံုးသပ္တင္ျပပါတယ္။
Professor Larry Diamond က path
to Genuine Democracy ကို ရွင္းလင္းေျပာျပျပီး 2015 သည္ NLD ေအာင္ႏိုင္ေရးက အဓိကမဟုတ္ပဲ
ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ႕ အႏွစ္သာရျဖစ္တဲ့ လြတ္လပ္စြာေျပာဆိုျခင္း တရားမွ်တျခင္း ႏိုင္ငံသားမ်ားပါဝင္ခြင့္ႏွင့္
ဥပေဒအရာတြင္ သာတူညီမွ်ျခင္း တို႔ကို ဦးတည္တဲ့ အခင္းအက်င္းေတြကို ၾကိဳတင္ျပင္ဆင္္ႏိုင္ရမွာျဖစ္ေၾကာင္း
လာမယ့္ ၂ႏွစ္တာ ကာလမွာ ျပဳလုပ္ဖို႔ တိုက္တြန္း အၾကံျပဳပါတယ္။ http://www.journalofdemocracy.org/sites/default/files/17_23.4%20diamond%20(advance).pdf
တပ္မေတာ္နဲ႔ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုၾကားမွာ အျပန္အလွန္ အကာအကြယ္ေပးေသာ
အာမခံေသာ စနစ္ system of mutual security တစ္ခုရွိရပါမယ္။ တနည္းေျပာရရင္ေတာ့ ကစားပြဲတစ္ခုအတြက္ လိုအပ္တဲ့ စည္းမ်ဥ္း rule of
the game ရွိထားဖို႔ လိုေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။
Pseudo democracy ပံုမွန္မဟုတ္ေသာ ဒီမိုကေရစီ တနည္း hybrid regime မွ ဒီမိုကေရစီသို႔ေျပာင္းလဲလာရန္
လိုအပ္ေသာ ညွိႏိုင္း ျပင္ဆင္မႈမ်ားကို ေဆြးေႏြး ေျပာျပပါတယ္။
၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုထဲက မူမမွန္ေသာ
အခ်က္မ်ားကို ၂၀၁၅ခုမတုိင္မီမွာ ျပဳျပင္ရန္လိုေၾကာင္း-
·
တပ္မေတာ္ရဲ႕ ဗြီတိုအာဏာ
·
ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ၂၅%တပ္မေတာ္သားကိုယ္စားလွယ္ခန္႔အပ္ႏိုင္ခြင့္
·
ဝန္ၾကီးဌာန ၃ခုဟာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္တင္ျပေသာ တပ္ကိုယ္စားလွယ္ထဲမွသာ
ခန္႔ထားပိုင္ခြင့္
·
ႏိုင္ငံေတာ္ကာကြယ္ေရးႏွင့္ လံုျခံဳေရးေကာင္စီတြင္ေနရာ ၁၁မွာ
၆ေနရာက တပ္မေတာ္မွျဖစ္ျခင္း
·
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား သမၼတျဖစ္ခြင့္မွ ပိတ္ပင္ေသာျပဌာန္းခ်က္
·
သမၼတေရြးခ်ယ္ပံု
·
အေရးေပၚအေျခအေနတြင္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကို အာဏာမ်ားစြာေပးထားျခင္း
·
တပ္မေတာ္စီမံခန္႔ခြဲေရးအာဏာသည္ တပ္၏လက္ထဲတြင္သာရွိျခင္း
·
ႏိုင္ငံသားတို႔၏အေျခခံအခြင့္အေရးကို တိတိက်က်အဓိပါယ္မဖြင့္ဆိုထားျခင္း
ဒီအခ်က္ေတြကို မျပင္ႏိုင္ရင္
ႏိုင္ငံတကာက ပိတ္ဆို႔မႈေတြလည္း ရုတ္သိမ္းမွာ မဟုတ္ေၾကာင္း ေထာက္ျပပါတယ္။
လိုအပ္တဲ့အခင္းအက်င္းေတြကို
ျပင္ဆင္ရန္ ဒီမိုကေရစီအေတြ႕အၾကံဳရွိေသာ အင္အားစု၊ လူလတ္တန္းစားအင္အားစု၊ အင္အားေကာင္းေသာ
လူမႈေထာက္ကူျပဳအဖြဲ႕မ်ား၊ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံေရးပါတီ အင္အားစုမ်ား၊ အခ်ိန္ႏွင့္ တေျပးညီ
သတင္းေပးပို႕ႏိုင္ေသာ ေခတ္မီေသာ ဆက္သြယ္ေရးမ်ားလည္း လိုအပ္ေၾကာင္း။
ဒီမိုကေရစီအုတ္ျမစ္ခိုင္မာေရးမွာ proportional
representation (PR) ကလည္း အေရးပါေၾကာင္း မဲအမ်ားဆံုးရသူက အစိုးရဖြဲ႕ျခင္းရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကိုလည္းေဆြးေႏြးျပပါတယ္။
ႏိုင္ငံသားမ်ားရဲ႕ ၾကားျမင္သုတရွိျခင္းဟာ အေရးပါေၾကာင္း
တပ္မေတာ္က ဂုဏ္သိကၡာရွိေသာ တပ္ျဖစ္ရန္ ျမွင့္တင္ေပးရန္လိုေၾကာင္း
ျပည္နယ္ႏွင့္တိုင္းမ်ားရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႕မ်ားဟာ မိမိေဒသဖြံ႕ျဖိဳးေရးအတြက္
အဓိပါယ္ရွိေသာလုပ္ပိုင္ခြင့္၊ သယံဇာတစီမံခန္႔ခြဲခြင့္၊ ယဥ္ေက်းမႈထိန္းသိမ္းခြင့္တို႔
ရွိရမွာျဖစ္ေၾကာင္း
အထူးသျဖင့္ ဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ေဒၚစုၾကား ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းမႈေတြဟာ
ႏႈတ္ကတိမဟုတ္ပဲ အခ်ိန္ကာလ၊ အဆင့္ဆင့္ပါဝင္ေသာ ၾကားကာလဖြဲ႕စီးအုပ္ခ်ဳပ္ပံုျဖင့္ သြားရန္လိုေၾကာင္း
ေဆြးေႏြးျပပါတယ္။
ဝမ္းသာစရာသတင္းကေတာ့ Professor Larry Diamond က ေနာက္လတြင္ Stanford University မွ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ပတ္သက္ေသာ
အခမဲ့ ပညာဒါန Mass Online Open Course ဖြင့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း သတင္းေကာင္းပါးပါတယ္။
အလားတူ Harvard University ကလည္း MOOC ဖြင့္ထားပါတယ္။
